Tuinmoment
Het tuinmoment van zowel Joost als Petra heeft te maken met elektra en verlichting in je tuin.
In deze donkere dagen kun je natuurlijk goed zien welke hoekjes in je tuin wat lichtaccent kunnen gebruiken. Als je je uitzicht vanuit huis wat wil verfraaien en buiten meer bij binnen wilt betrekken is tuinverlichting hiervoor een uitstekend middel! Ook tijdens lange zomeravonden heb je hier plezier van omdat je tuin dan in het donker ook gezelliger oogt als er wat verlichting is.
Als je in een bestaande tuin verlichting wil aanleggen kun je bijvoorbeeld met lampen op zonne-energie werken of 12V systemen. Die laatste hoef je niet in mantelbuizen in te graven en kun je netjes in geultjes langs je border of gras wegwerken, natuurlijk wel ergens waar je niet snel de spade in de grond zal steken. Met bijvoorbeeld systemen van In-lite of Hue kun je met een app instellen wanneer de lampen automatisch aan- en uitgaan. Zodat deze niet de hele nacht branden. Goed voor je energierekening maar ook voor de rust van het dierenleven.
Joost heeft net overal weer kerstverlichtingen en verlengsnoeren uit tuinen weg mogen halen en geeft je de tip om, wanneer je met elektra aan de slag gaat ook direct na te denken waar je stopcontacten nodig hebt. Niet alleen voor verlichting maar bijvoorbeeld ook voor een elektrische grasmaaier. Neem dat gelijk mee in je tuinplan.
Madelon Oostwoud en de eetbare tuin
Schrijfster van het enorm succesvolle boek ‘Een kleine eetbare tuin met vaste planten’. Een boek met veel inspiratie voor eetbare planten die in een siertuin passen, voorzien van illustraties die Madelon zelf gemaakt heeft.
We praten met haar over hoe je eetbare planten kunt toepassen in je tuin zonder dat het op een moestuin gaat lijken. Een belangrijk verschil is met name dat je gedurende het seizoen geen kale aarde in je tuin wilt. Eetbare planten zijn ook geschikt voor kleinere tuinen omdat het wegnemen van de delen die je gaat opeten, eigenlijk gelijk staat aan het snoeien van de planten.
Hoe maak je de overstap naar een eetbare tuin?
Als je vanuit een bestaande situatie naar een eetbare tuin wilt gaan, is de eenvoudig toepasbare tip van Madelon om elke keer dat je een niet-eetbare plant wil vervangen of een gaatje hebt, hier een eetbare plant voor in de plaats te zetten. Kijk bijvoorbeeld in de plantenlijst bij het boek welke soorten er zijn. Doe je onderzoek of de specifieke soorten die jij mooi vindt, ook eetbaar zijn.
Omdat je de planten later gaat eten, koop je deze bij voorkeur bij een biologische kweker. Een goede website met kwekers en tuincentra vindt je op www.biotuinwijzer.nl.
Als je een bestaande tuin hebt, kun je kijken naar soorten die het goed doen in je tuin en ga je op zoek naar een soort uit dezelfde familie die eetbaar is, dan kan je bijna niet mis gaan.
Daarnaast raadt Madelon aan om je groenafval uit de keuken te recyclen in je eigen tuin met bijvoorbeeld een wormenhotel of een kleine compostbak. Deze compost strooi je steeds uit bij je eetbare planten die deze voedingsstoffen goed kunnen gebruiken.
En tot slot een hele andere handige tip: koop of schilder je tuingereedschap in felle kleuren, dan raak je ze hopelijk minder snel kwijt tijdens het tuinieren (zo herkenbaar…. Waar is dat schepje gebleven….!).
Soorten die we in de aflevering bespreken
- Eetbare planten om thee van te maken: we spraken over vrouwenmantel (Alchemilla Mollis), kamille en jasmijn, maar ook duizendblad (Achillea millefolium), munt en natuurlijk de theeplant zelf (Camellia) kun je goed gebruiken voor thee.
- Daslook: De daslook is een voorjaarsfavoriet van Madelon, daarom hebben we hiervan de tuinfavoriet van de week gemaakt. Kijk hier voor meer informatie.
- Vele keukenkruiden zoals salie, rozemarijn en tijm zijn natuurlijk zeer geschikt voor in de border. Als je een plekje in je tuin hebt waar het wat warmer is dan kun je hier prima mediterrane soorten planten. Eén van mijn favorieten is de Laurus nobilis, de laurierstruik die het goed doet in het Nederlandse klimaat. Je hebt hiermee altijd verse laurier voorhanden, heerlijk voor in stoofschotels en als je snoeit ruikt het ook heerlijk. Deze takken droog je en de blaadjes bewaar je nadat ze volledig gedroogd zijn in een potje voor jezelf en de rest geef je weg aan al je vrienden die ook van koken houden.
- Fruitsoorten die het goed kunnen doen zijn natuurlijk appels en peren, maar ook passiebloem, kiwi en vijgen kunnen het goed doen op een warme plek. Let op: voor bijvoorbeeld kiwi en passiebloem heb je een mannelijke en een vrouwelijke plant nodig (en soms een beetje mensenhulp) voor de bestuiving en vruchtvorming.
- Bessenstruiken doen het vaak ook goed in de schaduw, bijvoorbeeld aalbessen, bosbessen, kruisbessen.
- Hosta’s: hiervan kun je de uitlopers bakken als asperges en de bladeren kun je eten als sla.
- Andere fijne soorten zijn Oostindische kers, waar je de bloemen van kan eten en waarmee je hartig eten kunt decoreren en bijvoorbeeld eeuwig moes, een koolsoort waarvan je doorlopend de blaadjes kunt oogsten. Meer informatie en recepten van eeuwig moes vindt je hier: https://mergenmetz.nl/tuin/groentesoorten/eeuwig-moes/
Voedselbos
Een voedselbos is een door de mens ingericht perceel aangelegd bos, officieel van minimaal een halve hectare groot waarin zoveel mogelijk planten staan die eetbar zijn voor mens en dier. Op 4 verschillende “lagen” of hoogten probeer je eetbare resultaten te realiseren, zowel boven als onder de grond.
In Nederland zijn de natuurbossen vaak erg uniform qua begroeiing, daarom vergt het realiseren van een voedselbos menselijk ingrijpen om een hoge of interessante opbrengst te realiseren. En je hebt paden nodig om het bos begaanbaar te maken.
Daarnaast heb je paden nodig in een voedselbos om in het bos te kunnen lopen en te kunnen “oogsten”. Goede soorten zijn appels, peren, notenbomen, mispel, moerbei. Op meer open plekken plant je lagere soorten en besdragende heesters.
Madelon heeft ook een boek geschreven over voedselbossen (het heet ‘Voedselbos’), hierin beschrijft ze 18 voedselbossen in Nederland en België en de verschillende zienswijzen over hoe je het best een voedselbos inricht.