Luisteraarsvraag over hortensia in pot
We begonnen deze aflevering weer met een luisteraarsvraag. Het gaat om een 3-4 jarige roze hortensia in een plantenbak. De afgelopen jaren heeft hij gebloeid en afgelopen zomer kwam er maar 1 bloem en de rest groene bladeren. De vraag was: “wat heb ik eventueel verkeerd gedaan”. Het goede nieuws is natuurlijk dat hier niets fout is gedaan. Maar een hortensia is een snelgroeiende en uitbundig bloeiende heester die veel voeding nodig heeft. In een pot raakt de voeding op een gegeven moment op. Om de 2-3 jaar zal je voor een bloeiende, gezonde hortensia dus de plant uit de post moeten halen, en opnieuw moeten oppotten met verse aarde en voeding in de vorm van compost.
Een mooi voorjaarsklusje! Daarnaast kan de hortensia verjongd worden door 1/3 van de takken laag af te knippen. Hortensia bloeit op 2-jarig hout, dus volgend jaar komen hier dan pas weer bloemen aan.
Water in de natuurlijke tuin
Ruud is al meer dan 25 jaar tuinontwerper, werkend vanuit Warmond. Hij heeft een voorliefde voor vijvers en pleit ervoor om in elke tuin ruimte te maken voor water. Dit kan in allerlei vormen: een vijver, wadi, waterornament of wellicht zelfs een zwemvijver. Niet alleen omdat het een mooi beeldelement is en verstilling geeft maar ook omdat het kan helpen met (tijdelijke) wateropslag in de tuin. En het trekt natuurlijk weer heel veel nieuwe dieren en planten aan.
Je kan zijn vijvers bewonderen op Pinterest, zwemtuinen.nl en de site van Ruud Aanhane.
Wadi
Een goed voorbeeld van tijdelijke wateropslag is een wadi. Op een lage plek in je tuin kun je een soort rivierbedding aanleggen die in de zomer droog staat maar tijdens nattere periodes ervoor zorgt dat regenwater niet je hele tuin onder zet. Door de tuin af te laten wateren naar de wadi kan het water daar rustig de grond in zakken. Je zal zien dat de wadi een ecosysteem op zich wordt met eigen planten en dieren.
Een groter project wat we in de podcast benoemden is de tuin van ome jan in Amsterdam,
Wat komt er kijken bij de aanleg van een vijver
De beste plek in de tuin is in de halfschaduw en het liefst niet direct onder een boom in verband met blad. Daarnaast moet de vijver ook niet op het laagste deel van de tuin liggen omdat er teveel voeding kan inspoelen bij hevige regen. Teveel zon zal ervoor zorgen dat de vijver te veel opwarmt. Dan kunnen er problemen ontstaan met algen of teveel verdamping.
Je begint met een ontwerp voor de vijver en je bepaalt de plaats. Denk dan ook na over wat je met de aarde doet die uit het gat komt. Is dit in je eigen tuin opnieuw te gebruiken en bijvoorbeeld hoogteverschil te creëren.
Er komt aardig wat aarde uit het gat, ideaal maak je dit (DIEPTE). Omdat verschillende planten andere waterdieptes vragen kun je met dieptes variëren. Op de bodem van de vijver legt je speciaal EPDM folie van 1,2mm dik. Daarover heen doe je in de vijver speciale vijvergrond of grind. Daarmee heb je voldoende bescherming tegen de scherpe nagels van reigers die over de bodem van je vijver willen lopen en onbedoeld daarmee de vijver lek prikken.
Je kan er ook voor kiezen om een kant-en-klare vijverbak te plaatsen. Dit is wel wat kostbaarder maar zorgt wel direct voor een strakkere afwerking.
Denk ook speciaal na over de afwerking van de vijverrand. Je wil absoluut het folie niet zien want dan gaat het natuurlijke effect snel verloren. De randen kan je afwerken met grind, keien, hout, planten, laat je fantasie de vrije loop!
Waar hou je nog meer rekening mee?
- Op zonnige dagen kan er wel 5mm per dag verdampen (5 liter per m2). Daarom denk je goed na over de afwerking van de vijverranden zodat je in de zomer geen lelijke folieranden ziet.
- Het evenwicht in het water zodat het water helder blijft. Ruud legt alle vijvers aan met een filterzone waar planten staan en waar het water doorheen beweegt en zorgt voor zuivering en filtering van het water.
- Daarnaast is het belangrijk dat het water beweegt: hiervoor volstaat een 12V pompje waar het water met minimale snelheid doorheen vloeit. Door de beweging van het water zullen de goede bacteriën zich goed kunnen ontwikkelen en de vijver helder houden. Daarnaast zorgt de constante waterbeweging ervoor dat er geen muggen in het water ontwikkelen.
- Heb je een gezin met jonge kinderen of komen er regelmatig kinderen op bezoek? Zorg er dan voor dat je vijver (tijdelijk) onbereikbaar gemaakt kan worden met een hek. Vertrouw niet 100% op elektrische systemen die bijvoorbeeld gaan piepen bij het passeren.
Zwemvijver
Zelfs in kleine tuinen kun je de (wat ons betreft) ultieme vijver aanleggen, een zwemvijver. Voor een mooie ervaring raad Ruud een minimale diepte aan van 1.20m zodat je even lekker kan dompelen en een minimale breedte van 2 meter zodat je je armen uit kan spreiden. In een zwemvijver doe je geen grond op de bodem.
De richtlijn voor de minimale afmeting van de filter/moeraszone is 35% van het vijveroppervlak. Maar dat mag natuurlijk ook meer zijn. De filterzone is tenslotte ook een mooi stuk natuur in je tuin wat heel veel dieren aan zal trekken.
Tips van Ruud voor een (zwem)vijver: je kan heel licht bouwen, maak er geen zware bouwwerken van zodat de vijver mooi integreert in de tuin.
Ee hebben het in de podcast niet besproken, maar voor een goed aangelegde zwemvijver moet je al gauw aan een kostenplaatje denken van zo’n €10.000.
Hieronder zie je een schematische weergave van hoe een zwemvijver opgebouwd is.
